| ชื่อพื้นเมือง |
จะบัน ตีนเป็ด ตีนเป็ดขาว บะซา ปูลา ปูแล หัสบรรณ ยางขาว สัตบรรณ |
| ชื่อสามัญ |
White Cheesewood |
| ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Alstonia cholaris (Linn.) R.Br. |
| ชื่อวงศ์ |
APOCYNACEAE |
| ลักษณะวิสัย/ประเภท |
- ไม้ยืนต้น |
| ลักษณะทั่วไป |
- ไม้ต้นขนาดใหญ่ สูง ๑๕ - ๓๐ เมตร ผลัดใบ ทรงพุ่มแผ่เป็นชั้นๆ คล้ายร่ม
เปลือกสีเทาปนดำ น้ำยางสีขาว แตกกิ่งรอบต้น |
| ใบ |
- ลักษณะเป็นใบเดี่ยวออกเป็นวงรอบๆ รูปหอกกลับ หรือรูปขอบขนาน
ปลายใบมนหรือเว้า |
| ดอก |
- ออกดอกเป็นช่อกระจุก ช่อใหญ่ สีขาวที่ปลายกิ่ง ก้านช่อดอก
ออกซ้อนกันเหมือนฉัตรประมาณ ๒ ๓ ชั้น กลีบรองดอกมีขนาดเล็ก
มีขนสีขาวอมเหลืองนวล ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ |
| ผล |
- เป็นฝักยาวเหมือนถั่วฝักยาว เมื่อแก่จัดจะแตกเป็น ๒ ซีก
มีเมล็ดจำนวนมาก ลักษณะเมล็ดเป็นรูปขนานแบนๆ |
| ขยายพันธุ์ |
- โดยการเพาะเมล็ด ปักชำกิ่ง สภาพที่เหมาะสมคือ ดินร่วนซุย
แสงแดดจัด |
| ชื่อพื้นเมือง |
กวาว ก๋าว (ภาคเหนือ) , จอมทอง (ภาคใต้) , จ้า (เขมร) ,
ทองธรรมชาติ ทองพรหมชาติ ทองต้น (ภาคกลาง) |
| ชื่อสามัญ |
Flame of the forest, Bastard Teak, Bengal kinotree,
Kino tree |
| ชื่อวิทยาศาสตร์ |
Butea monosperma Kuntze. |
| ชื่อวงศ์ |
LEGUMINOSAE |
| ลักษณะวิสัย/ประเภท |
- ไม้ยืนต้น |
| ลักษณะทั่วไป |
- ผลัดใบสูง ๘ ๑๕ เมตร เปลือกสีเทาคล้ำแตกเป็นร่องตื้นๆ
ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก มีใบย่อย ๓ ใบออกสลับกัน
ออกดอกเป็นช่อตามกิ่งก้านและที่ปลายกิ่ง ดอกสีเหลืองถึงแดงแสด
ออกดอกช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม ผลเป็นฝักรูปขอบขนานแบน
มีเมล็ดที่ปลายฝัก |
| ใบ |
- เป็นใบประกอบขนนก ( pinnately compound leaf)
๓ ใบย่อย ( trifoliolate) ติดเรียงเวียนสลับแน่นบริเวณปลายกิ่ง |
| ดอก |
- ออกดอกเป็นช่อตามกิ่งเหนือรอยแผลใบ และตามปลายกิ่ง
ฐานรองดอกเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ดอกมีลักษณะเป็นดอกถั่ว
ขนาดใหญ่ มีกลีบดอก ๕ กลีบ ดอกมีสีเหลืองถึงแดงแสด
ว่ากันว่าดอกสีแสดเหลืองจะหายากมาก ขณะที่ ทองกวาว
ออกดอกจะทิ้งใบจนหมดต้น และมีดอกเต็มพรึบไปทั่วทั้งต้น
คล้ายกับต้น ทองหลางด่าง หรือ ปาริชาต
ออกช่วงระหว่างเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคม |
| ผล |
- มีลักษณะเป็นฝักแบน โค้งงอเล็กน้อย ฝักยาวประมาณ
๑๐ - ๑๒ เซนติเมตร กว้างประมาณ ๒ - ๓ เซนติเมตร
เปลือกนอกสีน้ำตาลอ่อน ภายในฝักมีเมล็ดแบน
๑ - ๒ เมล็ดอยู่ที่ปลายฝัก |
| ขยายพันธุ์ |
- โดยการตอนกิ่ง และเพาะเมล็ด โดยนำไปแช่น้ำเป็นเวลา ๒ ชั่วโมง
จากนั้นอีกประมาณ ๑๐ วัน เมล็ดจึงจะงอก |
